Güçlendirme, kurumdaki çalışanlara güç, yetki, sorumluluk, kaynaklar, karar alma ve işle ilgili sorunları çözme özgürlüğü verme sürecidir. Çalışanlara bu tür inisiyatif ve kararları alabilmeleri için yeterli yetki ve kaynaklar verilmesi gerekir ve bu süreç “delegasyon” temelli ilişki kavramına dayanmamaktadır.
Güven temelli organizasyonlarda daha rahat kurgulanabilen bu süreç yönetim ve çalışanlar arasında kurulan güvene dayalı bir ilişkidir.
Güçlendirilmiş çalışan, “kendi kendini yöneten” ve “kendi kendini kontrol eden” hale gelir. Güçlendirmede çalışanlar üzerindeki kontrolü minimize etmek, kendisinin hedefler belirlemesine olanak sağlamak, sonuçlara ulaşma yollarını tayin etmesine izin vermek gereklidir. Tüm bu süreç çalışanı kendi başına yönetebilir kılmak anlamına gelir. Kurumlar farklı tarzlarda güçlendirme yaparlar ve haliyle farklı sonuçlara ulaşırlar.
Öneri Zenginleştirme, İş Zenginleştirme ve Yüksek Zenginleştirme olarak güçlendirmeyi 3’e ayırabiliriz.
Öneri zenginleştirme “geleneksel kontrol modelinden küçük bir kaymayı temsil eder. Çalışanlar, resmi öneri programları veya kalite çemberleri aracılığıyla büyük resme katkıda bulunmaya teşvik edilir. Sadece öneride bulunabilirler, önerileri kabul etme ve bunları uygulama yetkisi yönetime aittir.”
İş zenginleştirmede “işler, çalışanların çeşitli beceriler kullanması için yeniden tasarlanır. Çalışanlar görevlerinin önemli olduğuna inanırlar, işin nasıl yapılacağına karar vermede önemli ölçüde özgürdürler, performansları hakkında yeterli geri bildirim alırlar ve her biri tanımlanmış bir iş parçasını ele alır. Ancak, getirdiği yüksek yetkilendirme düzeyine rağmen, işe katılım yaklaşımı, organizasyon yapısı, yetki dağılımı ve ödüllerin tahsisi ile ilgili stratejik kararları kapsamaz. Bunlar üst yönetimin ayrıcalığı olmaya devam eder.”
Yüksek Zenginleştirme yaklaşımına sahip organizasyonlar “en düşük seviyedeki çalışanlarına bile sadece işlerini nasıl yaptıkları veya gruplarının ne kadar etkili performans gösterdiği konusunda değil, aynı zamanda toplam organizasyonun performansında da etkili ve dahil olma duygusu verir. İş performansının tüm yönleriyle ilgili bilgiler, kuruluş genelinde ve yapının yukarı ve aşağı kısımlarında yatay olarak paylaşılır. Çalışanlar, takım çalışması, problem çözme ve yönetim kararlarına katılma konusunda kapsamlı beceriler geliştirir.”
Kurum olarak güçlendirmeye yaklaşımımız sonuçlarımızı direkt etkilemektedir. İstediğimiz sonuçlara, ekibimize ve seviyelere göre doğru empowerment/güçlendirme yaklaşımını tercih etmeliyiz.
Başarılı güçlendirmeler ve başarılı sonuçlar dileklerimle…
M. Efsun Yüksel Tunç