Öngörüyü Artırmak
Hadi gelin hızlı başlayalım; yapılan araştırmalar gelecek belirsizliğinin, bilinmeyenin korkusunun ciddi bir stres faktörü olduğunu ortaya koymaktadır. Bu stresörlerin psikolojik antidotu öngörülü olmaktır, risk yönetimi yapmaktır ve stratejik planlamadır.
İşimizin liderleri olarak bizlerin VUCA dönemlerinde öngörülerimizle neyin önemli ve öncelikli olduğunu bilmemiz ve ona göre ekiplerimizi yönlendirmemiz kaos ve yüksek düzeydeki stresi engelleyecektir.
Goethe’nin çok sevdiğim bir sözü vardır; “İnsanlara olmaları gerektiği gibi davranın ve onların olabilecekleri hale gelmelerine yardım edin.” Bir lider olarak bizim neyin olması ve neye dönüşülmesi gerektiğini bilmemiz gerekir; bu da öngörü ister. Bu öngörüyü ortaya koymadan önce liderin kendi oksijen maskesini takması ve kendi duygularını tanıması, bilmesi, yönetmesi gerekir. Bu da duygusal zekâ ister. Ünlü filozofun dediği gibi “Kendini yönet, o zaman dünyayı yönetecek gücü bulursun.” İnsan beyni tehditleri tanımak ve uygun şekilde yanıt vermek üzere tasarlanmıştır. Bilinçli bir sakinlik durumunda beynimiz daha geniş bakabilir, bilgileri daha iyi işleyip sınıflandırabilir, karar vermek için kullanılabilir hale getirir ve ortaya deneyimlenmiş ve özleştirilmiş bilgelik ortaya koyabilir.
Bilinçli sakinliği duraklama için kullanmak, o duraklama döneminde geniş bakmak, stratejik olasılıkları değerlendirebilmek, çözüm alternatiflerini geliştirmek ve gelecek için daha iyi plan yapabilmek için bize fırsat verir.
Öngörülü olmanın ana faydaları:
· Seçimler hakkında uzun vadeli olasılıklara genel bir bakış sunar.
· Karar vermenin kalitesini artırır.
· Stratejik eylemler için rehberlik sağlar.
· Güçleri birleştirmeye teşvik eder.
· İnovasyonu tetikler.
· Riskler konusunda artan bir farkındalık yaratır.
· Değişikliklerin daha kolay yönetilmesini sağlar.
Gelecek aslında bugün başladı, görebilenler fark yaratacak. Geleceğe bakmak ve gelecekte ne olabileceğini tahmin etmek (öngörü) için ihtiyacımız olanlar:
1. Bireysel hazırlığımızı yapmak, duygusal zekayı beslemek ve bilinçli sakin olmak
2. Merak etmek, çünkü merak ilmin hocasıdır; geri çekilmek büyük resmi görmeye çalışmak
3. Mevcut durumu ve potansiyel gelecekleri doğru anlamak için zaman ve mekan ayırmak
4. Bahçenin güzel gözükmesi için yabani otları ayıklamak ve bunu yaparken 4 Eylem Çerçevesini kullanmak
5. Inputs’dan Output’a giderken Bilgi Piramidine (Knowlegde Pyramid) göre hareket etmek
6. Ufuk taraması ve çevresel analiz yapmak
7. Düzenli olarak harekete geçiricileri değiştirmek ve farklı senaryolar üretebilmek
8. Şimdi nelerin tohumları ekiliyor farkında olmak: sosyal – teknolojik – ekonomik – çevresel – politik – demografik – hukuki – kültürel tohumları anlamak
9. Neler oluyor gibi? Gerçekte neler oluyor? Neler olabilir? Ne yapmalıyız? Ne yapacağız? Sorularının yanıtlarını verebilmek
10. Senaryolar, fikirler üretmek ve stratejiler belirlemek
Oyun kurucular var, oyuncular var ve oyunun farkında bile olmayanlar var. Geleceği öğrenmek değişimi kolaylaştırır; geleceği tasarlamak büyük hayallerin gerçekleşmesini sağlar.
M.Efsun Yüksel Tunç